Trzęsienie ziemi w Turcji. Ankara gra w atomowego pokera?
Rosjanie budują na tureckim wybrzeżu elektrownię atomową. Teoretycznie region jest oddalony od strefy sejsmicznej o 100 km, ale elektrownia powinna być odporna na jeszcze jedno ryzyko – tsunami.
Sytuacja po trzęsieniu ziemi z 06 lutego 2023 roku sprawia, że wracają wątpliwości wobec nowej elektrowni w Akkuyu Turcji, gdzie Rosatom ma już od dwunastu lat kontrakt na budowę. Wschodnia część Morza Śródziemnego to obszar kontaktu ogromnych płyt kontynentalnych – afrykańskiej i euroazjatyckiej oraz mniejszychn- arabskiej i mikroegejskiej.
– Wstrząsy wtórne o sile około 3,0 były odczuwalne tutaj, w elektrowni jądrowej Akkuyu, ale nasi specjaliści nie wykryli żadnych uszkodzeń konstrukcji budowlanych, dźwigów, sprzętu” – uspokajała w poniedziałek (6 lutego 2023) dyrektor generalna JSC Akkuyu Nuclear Anastazja Zotiejewa.
Budowa trwa, ale gdzie jest ta płyta?
Rząd turecki zdecydował o wybraniu dla pierwszej w Turcji elektrowni atomowej miejscowości Akkuyu położonej na wprost wybrzeża Cypru.
Jest to lokalizacja zdaniem niektórych ekspertów związana z zagrożeniem sejsmicznym. Część ekspertów twierdzi z kolei, że takiego ryzyka nie ma.
Portal amerykańskich służb geologicznych USGS pokazuje w ostatnich 70 latach sporo trzęsień ziemi o sile powyżej 4,5 w skali Richtera, ale nie występowały one w rejonie Akkuyu (były ponad 100 km dalej). Te dane były podawane jako argumenty strony turecko-rosyjskiej.
Po północnej stronie Cypru znajduje się uskok o nazwie Ecemis, który według jednych ekspertów jest już nieaktywny (od epoki plejstocenu), a według innych zagraża budowanej elektrowni. Zatem ryzyko istnieje gdyby uaktywnił się któryś z takich uskoków na morzu. W takiej sytuacji powstałaby fala tsunami uderzającą w tę nadbrzeżną lokalizację – tak jak w XVIII w. w Lizbonie czy w Fukushimie.
Rosatom informował wcześniej, że obserwowana była duża ilość mikrotrzęsień ziemi. Łącznie zidentyfikowano z przeszłości około 577 mikrotrzęsień ziemi o sile 1,5 do 4,8. Badania były prowadzone w latach 1977-1978, 1984 – 1985, 1086 – 1988 i następnych, ale nie ma potwierdzenia, że uskok Ecemis był aktywny i aby były tam te trzęsienia ziemi.
Trzęsienie ziemi w Turcji
Również znane publikacje na temat sejsmiki Cypru nie wskazują na możliwość silnych trzęsień ziemi po jego północnej stronie. Jeśli jednak na tej samej stronie USGS poprosi się o wydruk trzęsień ziemi na morzu bezpośrednio przed lokalizacją Akkuyu, w odległości do 50 km od niej, to nagle w kilkudziesięciu ostatnich latach widać szereg małych trzęsień ziemi o sile 3,2-4,4 stopni, zlokalizowanych na morzu, prawdopodobnie wzdłuż mało zbadanych uskoków – to jest potwierdzenie rosyjskiej informacji o mikrowstrząsach w tym rejonie.
Najbliższe nowej elektrowni „lądowe” trzęsienie ziemi miało miejsce w 11.09.2000 na głębokość 25.0 km i jest to około 30 km na północny-wschód od wybranej lokalizacji tj. Akkuyu.
