Ile zapłacimy za wodę i ścieki od marca 2021?

W marcu 2021 rozpoczyna się kolejny trzyletni okres taryfowy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Ceny za te usługi ustalają przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne, ale przed ich wprowadzeniem muszą mieć zgodę tzw. regulatora cen. Propozycje stawek składane są do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie – funkcjonującego jako regulator, które je zatwierdza lub odrzuca.

Zmiany w polskim prawie regulującym taryfy za wodę i odbiór ścieków nastąpiły  w 2018 roku. Od tego czasu taryf nie zatwierdzają już organy gmin, a właśnie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Podmiotami, które występują z wnioskami do Wód Polskich są przedsiębiorstwa wod-kan, zakłady budżetowe, gminy, spółki wodne i inne formy organizacyjne. Przedsiębiorstwa te opracowują wnioski na podstawie wytycznych zawartych w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z 2018 roku określającego taryfy, wzór wniosku o zatwierdzenie taryfy oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Przedstawiając propozycje, przedsiębiorstwa wod-kan biorą pod uwagę koszty działalności związanej ze zbiorowym zaopatrzeniem w wodę i zbiorowym odprowadzaniem ścieków. Nie mogą przy tym pokrywać kosztów usług jednego rodzaju prowadzonej działalności, przychodami pochodzącymi z innego rodzaju prowadzonej działalności (tzw. finansowanie skośne). Podczas przeprowadzanej kalkulacji cen za wodę i ścieki przedsiębiorstwa muszą urealnić poziom ponoszonych przez siebie kosztów na chwilę obecną i dopiero od takiej postawy planować poziom kosztów na kolejne trzy lata, na poziomie wskaźnika inflacji.

Przedsiębiorstwa działające w branży wod-kan nie mogą, poza finansowaniem skośnym, podnosić cen w sposób nieuzasadniony, a opłaty nie powinny być wygórowane. Wśród kosztów, które mają znaczący wpływ na wysokość opłat za wodę i ścieki, a nie mogą zostać zakwestionowane przed Wody Polskie, znajdują się koszty wynagrodzeń oraz prowadzonych lub planowanych w przedsiębiorstwie inwestycji. Kontrolę nad tymi kosztami sprawuje właściciel przedsiębiorstwa – z reguły jest nim gmina lub miasto.

Koszty bezpośrednie w przedsiębiorstwach wod-kan dzielą się średnio w następujący sposób:

– wynagrodzenia: 29%,

– amortyzacja: 28%,

– podatki i opłaty: 10%,

– materiały: 10%,

– pozostałe usługi: 10%,

– energia: 7%,

– inne: 6%.

System funkcjonujący w Polsce jest systemem kosztowym, wedle którego przedsiębiorstwo musi wykazać i uzasadnić swoje koszty i metody alokacji na taryfowe grupy odbiorców.

W 2021 roku złożonych zostanie około 2 000 wniosków dotyczących taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. W większości przypadków należy spodziewać się podwyżki cen. Eksperci branży wod-kan przewidują, że taryfy za wodę i ścieki w wzrosną zauważalne powyżej poziomu inflacji (2,70%), co spowodowane jest wzrostem kosztów energii elektrycznej i zagospodarowania osadów ściekowych. Może być też tak, że w pierwszym roku obowiązywania nowych taryf wystąpią wzrosty wyższe od wskaźnika inflacyjnego, by dla drugiego i trzeciego roku powrócić do poziomu inflacji.

Z uwagi na złożoność i różnorodność przedsiębiorstw wod-kan, nie można jednoznacznie ocenić wartości podwyżek. Nie można określić jej procentowo w stosunku do wszystkich przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, ponieważ na każde z nich oddziałują rożne czynniki w różnym stopniu. W jednym przedsiębiorstwie na stawce może zaważyć jedne czynnik, w innym będzie musiało wystąpić kilka czynników łącznie.  Prognozy wskazują jednak na wzrost cen powyżej poziomu inflacji w każdym z nich. 

Źródło: https://www.wody.gov.pl/, https://samorzad.pap.pl/